Het baanvak Lage Zwaluwe – Roosendaal kreeg al langere tijd extra aandacht van ProRail. De ondergrond was instabiel en dat zorgde voor verstoringen in de dienstregeling, onder meer door een lagere maximumsnelheid. Een tijdlang werd geprobeerd om het op te lossen met eenvoudige correcties, maar dat hielp onvoldoende. Daarom besloot ProRail dat een grondigere aanpak nodig was. Dat betekende: over een lengte van 3,6 kilometer het complete spoor, de ballast en de ondergrond verwijderen en opnieuw opbouwen. Strukton Rail kreeg deze opdracht en liet het grondwerk over aan Martens en Van Oord. Hoe is dat bevallen? We vroegen het aan Strukton Rail: directeur Tjark de Vries, projectleider Jans Dingste en PMC manager Heavy Rail Erwin Hofs.
Enorme klus
Erwin: “ProRail had in een tender op een rij gezet wat erbij kwam kijken. Het werd ons al vrij snel duidelijk dat het huidige spoor en het ballastbed tot een flinke diepte weggehaald moesten worden. Dat betekende een enorme klus op het gebied van grondverzet. We hadden al goede ervaringen opgedaan met Martens en Van Oord bij het spoorproject PHS Rijswijk-Rotterdam. Daarom hebben we in de tenderfase contact met elkaar gezocht, calculaties uitgevoerd en afspraken gemaakt. Dat waren behoorlijk intensieve weken.”
Samen alternatieven bedenken
Jans: “We vormden een projectteam met Martens en Van Oord en Van Eerd. Samen hebben we een plan van aanpak opgesteld en goede oplossingen gezocht voor de uitdagingen die voor ons lagen. Bijvoorbeeld het feit dat niemand in de directe omgeving zijn land beschikbaar stelde voor een gronddepot. Samen hebben we alternatieven bedacht en vervolgens zijn we gestart. Tussen 24 juli en 8 augustus was het spoor volledig buiten dienst. In die periode hebben we 24/7 gewerkt om alles voor elkaar te krijgen.”
Logistieke uitdaging
Jans: “Onze grootste uitdaging was de logistiek. We moesten circa 30.000 ton ballast en circa 40.000 ton grond verplaatsen. Daarvoor hebben we een tijdelijke weg aangelegd met rijplaten, 6 meter breed en 4 kilometer lang. Daarnaast moesten we nog bovenleidingportalen stabiliseren en rekening houden met seinen en overwegen – een enorme operatie. Daarnaast hadden we pech met het weer. Er viel veel regen, wat niet ideaal is bij grondwerk. Toch hadden we nog geluk: een paar kilometer verderop in Roosendaal was het toen echt noodweer.”
Omgevingsmanagement
Jans: “We hebben daarnaast veel aandacht besteed aan de omgeving. We waren immers dag en nacht met zwaar materieel in de weer. Meer dan vijftig vrachtwagens reden af en aan. Verder waren er veel shovels, bulldozers en tractoren met kiepers bezig. We hebben nauw contact gehouden met ProRail en de gemeente om zaken gaandeweg te regelen en bij te sturen.”
Voortgang
Erwin: “Elke dag hadden we een overleg met ProRail over de voortgang. Lagen we op schema? Dat was bij grondverzet soms lastig te zeggen: we waren op meerdere plaatsen tegelijk bezig en dan ligt het er soms maar net aan of een hele rij vrachtwagens net vertrokken is of ieder moment kan aankomen. Grondverzet op deze schaal is voor ons bepaald geen dagelijkse kost.”
Trots
Jans: “We hebben vooraf goede afspraken gemaakt. De grond moest bijvoorbeeld in specifieke lagen verwijderd en afgevoerd worden. Iedereen wist wat hem te doen stond en ik heb geen wanklank gehoord. Uiteindelijk hebben we alles netjes op tijd opgeleverd en op 8 augustus om 05.00 uur reed de eerste trein over het vernieuwde baanvak. Ik ben er trots op dat we deze monsterklus samen hebben geklaard.”
Van elkaar geleerd
Jans: “We hebben gaandeweg ook zeker van elkaar geleerd. Strukton Rail is een strakke bouwcoördinatie gewend, waarbij we iedere paar minuten weten wat er moet gebeuren. De nuchtere werkwijze van Martens en Van Oord past daar prima bij en dan komt het goed. Elke dag kwam er een vertegenwoordiger van ProRail ter plaatse, die telkens positief was over de samenwerking en het resultaat.”
Volgende keer anders
Zijn er ook zaken die Strukton Rail een volgende keer anders zou doen? Jans: “Door de enorme hoeveelheid grondverzet waren er veel bewegingen met zwaar materieel. De route daarvan is tussentijds een keer onverwachts veranderd en daar had de omgeving last van. We hebben veel geïnvesteerd om zaken goed af te stemmen met alle omwonenden.”
Veiligheid
Erwin: “Veiligheid is een belangrijk aandachtspunt. Er wordt met veel externen gewerkt waarbij bijvoorbeeld de jonge chauffeurs van de trekkers en kiepers erop gewezen moeten worden dat ze rustig optrekken en niet te hard rijden. Dat is ook belangrijk voor de beperking van uitstoot en het geluidsniveau voor omwonenden. Door dit samen op te pakken hebben zich geen incidenten voorgedaan. De volgende keer zullen we hier wederom veel aandacht aan besteden.”
Leerpunten
Tjark: “Daarnaast zou ik Martens en Van Oord willen uitdagen om te investeren in bijvoorbeeld carkits voor trekkerchauffeurs, zodat zij handsfree kunnen bellen. En rolbeugels en snelheidsbeperkingen invoeren op de quads die ze inzetten. Dat maakt deze voertuigen nog net wat veiliger in gebruik. Verder zou ik betere afspraken willen maken over het gebruik van het 3D-model. Nu gebruikte iedereen zijn eigen model en dat zorgde soms voor verschillen of extra werk. Dat was vooraf niet duidelijk. Met de kennis van nu zeg ik: volgende keer werken we allemaal in ons model.”
Afronding op papier
Tjark: “Na de afronding van het project ging iedereen weer een eigen kant op, naar nieuwe projecten. Een aandachtspunt is dat iedereen ook het opleverdossier netjes afwerkt voor vertrek. Denk aan zaken als keuringsrapporten die ingediend moeten worden. Zeker in de zomervakantie bleek het lastig om mensen en documenten tijdig te pakken te krijgen. Wij willen voor ProRail de zaak netjes in orde maken en het zou mooi zijn als we een volgende keer aan het eind van het werk ook meteen de opleverdossiers compleet zouden hebben.”
Zeker zo houden
Jans: “De deskundigheid van Martens en Van Oord op het gebied van grondverzet is geweldig. De plannen van aanpak waren direct akkoord en kregen het vertrouwen van ProRail.” Erwin: “De fijne samenwerking en flexibele inzet waren top. Martens en Van Oord was steeds transparant, dus we wisten waar we aan toe waren en konden alles goed managen. Complimenten!” Tjark: “Ook ik neem mijn petje af voor het harde werk dat is verzet in soms beroerde weersomstandigheden. Het baanvak ligt er weer keurig bij en de treinen rijden weer op volle snelheid. De baanstabiliteit is op veel plaatsen in Nederland een aandachtspunt. Daarom verwacht ik meer van dit soort projecten op belangrijke spoortrajecten. Het is fijn dat we nu zo goed op elkaar ingespeeld zijn. Dat maakt ons tot een aantrekkelijke combinatie om in te schakelen bij volgende projecten.”
Meer informatie over project herstellen baanstabiliteit Lage Zwaluwe - Roosendaal staat op de projectpagina.